تعریف واژگان و اصطلاحات مهم حرفه‌ی پیمانکاری
اصطلاحات پیمانکاری، واژگان و یا عبارت هایی هستند که بعضاً در این حرفه معنی و تعریف مختص به خود را دارند. در اینجا قصد داریم تا شما را با برخی از پرکاربردترین آنها آشنا کنیم.
پروژه
واژه پروژه را می توان اولین و پرتکرار ترین اصطلاح در عملیات پیمانکاری دانست.
پروژه مجموعه عملیات، خدمات طراحی و ساخت تمام و یا قسمتی از یک طرح عمرانی است که به صورت واحدی مستقل یا قابل بهره برداری، از آن طرح تفکیک می گردد و از نظر ساخت در قالب یک یا چند قرارداد به مرحله اجرا گذاشته می شود.
طرح عمرانی
طرح عمرانی را می توان مجموعه از عملیات و خدمات دانست که بر اساس مطالعات صورت گرفته، در یک موقعیت جغرافیایی و در یک بازه ی زمانی به همراه اعتباری معین به مرحله اجرا در می آید.
مثال های مختلفی برای طرح عمرانی وجود دارد که از مهمترین آنها می توان به طرح های راه‌سازی ، سدسازی، ساخت بازارها و ساختمان‌های عظیم اشاره کرد.
طرح های عمرانی عموما به دو دسته تقسیم می شوند :
۱-طرح های عمرانی ملی
۲-طرح های عمرانی استانی
پیمانکار
پیمانکار را می توان مجموعه حقیقی یا حقوقی دانست که پس از توافق با کارفرما و در ادامه عقد قرارداد و موافقت نامه مسئولیت اجرای پروژه را بر عهده می گیرد.
عموما در حالت کلی پیمانکاران به دو دسته تقسیم می شوند :
۱-پیمانکاران عمومی
۲-پیمانکاران جزء
مطالعه بیشتر: وظایف پیمانکاران در حرفه پیمانکاری
بخشنامه
به دستورالعمل هایی که از طرف سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور جهت تنظیم رابطه بین کارفرما، پیمانکار، مشاور و یا حتی شرایط عمومی پیمان، موافقت نامه و … صادر می گردد به اختصار بخشنامه می گویند.
تمامی فعالان حوزه پیمانکاری باید از این بخشنامه ها تبعیت داشته باشند.
مهندسین مشاور در اصطلاحات پیمانکاری
مهندسین مشاور مجموعه های حقیقی یا حقوقی هستند که کار مطالعه، طراحی و نظارت یک پروژه از طرف کارفرما یا همان دستگاه اجرایی بر عهده می گیرند.
کنسرسیوم
بسیاری از پروژه های بزرگ و طرح های عمرانی از عهده یک پیمانکار حقیقی و حقوقی بر نمی آید. بلکه باید چندین شخص و یا شرکت با یکدیگر گروهی را تشکیل داده و در ادامه پروژه را به اتمام برسانند.
این گروه را کنسرسیوم می نامند.
دستگاه نظارت در اصطلاحات پیمانکاری
کارفرما برای نظارت بر حسن انجام کار پیمانکار، فرد یا گروه حقیقی یا حقوقی را به پیمانکار معرفی می کند که این فرد یا گروه را اصطلاحا دستگاه نظارت می نامند.
دستگاه نظارت به دو دسته تقسیم می شود :
۱- مقیم یا کارگاهی
۲- نظارت عالی
مجری طرح
مجری طرح عموما مقامی دولتی است که با حکم وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی منصوب و عهده دار وظایف دستگاه اجرایی، در محدوده طرح هایی که اجرای آنها به وی محول گردیده است، می باشد.
مدیر طرح
کارشناسی است که با حکم مجری طرح منصوب و عهده دار هماهنگی بین پروژه های مختلف می باشد.
مدیر پروژه در اصطلاحات پیمانکاری
منظور از مدیر پروژه شخصی است که از طرف مجری منصوب و عهده دار بازدیدهای مرتب از کارگاه، تهیه گزارش های مورد نیاز مجری طرح و همچنین نظارت فنی بر اجرای کار می باشد.
قیمت پایه کار
پس از مشخص شدن کار در هر پروژه قیمت آن مشخص می شود که بدون اعمال ضرایب مختلف قیمت پایه کار می باشد.
تمامی قیمت های پایه کار در جداول فهرست بها و توسط سازمان برنامه و بودجه کشور در ابتدای هر سال ارائه می گردد.
مطالعه بیشتر: فهرست بها – بهای تمام شده پروژه های پیمانکاری
ضرایب قیمت
قیمت اعمال شده در جداول فهرست بها بر اساس شرایط معمول در نظر گرفته شده اند. این در حالی است که بسیاری از پروژه ها در شرایط غیر معمول مانند ارتفاع بالا، موقعیت جغرافیایی کم برخوردار، دمای سرد هوا و …. انجام می شوند.
مطالعه بیشتر: ضرایب فهرست بها – حسابداری پیمانکاری
قیمت مبنا
قیمت مبنا را می توان قیمتی دانست که از حاصلضرب بهای هر کار در جداول فهرست بها، در ضرایب قیمتی آن بدست می آید.
ضریب قرارداد در اصطلاحات پیمانکاری
معمولا و در پروژه های مختلف بر اساس پیشنهاد پیمانکار درصدی تخفیف یا اضافه ای به قیمت مبنا اعمال می گردد. در فاز اجرایی این ضرایب را میناس و پلاس می نامند.
تعدیل قیمت
تورم را می توان دلیلی دانست که بر اساس آن سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در هر دوره سه ماهه قیمت انجام کار را تغییر دهد.
معمولا در پروژه هایی که دارای عمر کمتر از یک سال است تعدیل تعلق نمی گیرد.
مصالح
مصالح را می توان کالاهایی دانست که در طول اجرای پروژه، پیمانکار در محل پروژه آنها را نصب و مصرف می کند.
سرمایه در گردش
مبلغی معادل هزینه ۳ ماه کار منهای بهای خرید مصالح و ماشین آلات را می توان سرمایه در گردش پروژه دانست.
واحد حسابداری در اصطلاحات پیمانکاری
یکی از مهمترین ارکان در تمامی پروژه های پیمانکاری واحد حسابداری آن پروژه می باشد.
واحد حسابداری در تمامی مراحل پروژه نقش کاملا پر رنگی را ایفا می کند. از حضور پیمانکار در مناقصه و پرداخت هزینه های مربوط به شرکت در آن و در ادامه تقدیم قیمت تا صدور صورت وضعیت و تسویه با کارفرما.
نرم افزار حسابداری را می توان یکی از مهمترین ابزار برای مدیریت مالی و حسابداری پروژه های پیمانکاری دانست.
نرم افزار حسابداری پروژه ابنیه سافت بصورت کاملا تخصصی این مهم را صورت می دهد.
گروه نرم افزاری ابنیه سافت پس از بررسی و نیازسنجی پروژه های پیمانکاری، توانسته نرم افزاری را تهیه کند که پیمانکاران را در مسیر انجام پروژه یاری کنند.
