تجهیز کارگاه و تعاریف آن
تجهیز کارگاه فرآیندی است که سازوکار ویژه خود را دارد. پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی جهت انجام روند و تکمیل خود نیاز به کارگاه‌هایی در محل پروژه دارند که بتوانند عملیات پروژه را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.
تجهیز کارگاه در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی شامل عملیات و اقداماتی می‌شود که باید به صورت موقت در محل پروژه انجام گردد تا بتوانیم پروژه را شروع، ادامه و پایان دهیم.
اقدامات اولیه در تجهیز کارگاه‌های پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی
در ابتدا کارفرما محل اجرای پروژه را آماده نموده و برای مدت اجرای عملیات موضوع پیمان در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد. همچنین پیمانکار موظف است پس از اتمام عملیات موضوع پیمان نسبت به برچیدن کارگاه اقدام نماید.
در طی عملیات برچیدن کارگاه می‌بایست تمامی مصالح، تاسیسات، ساختمان‌ها و کلیه ابزار و لوازمی که توسط پیمانکار در محل اجرای پروژه قرار گرفته است به صورت کامل از محل خارج شده و محل مورد نظر طبق حالت اولیه در اختیار کارفرما قرار گیرد.
مفهوم تجهیز کارگاه در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی
پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی اگر می‌خواهند فرایند تکمیل پروژه را به بهترین صورت ممکن طی کنند باید به تجهیز کارگاه‌ها در پروژه بسیار اهمیت دهند زیرا تجهیز صحیح کارگاه به صورت کاملاً مستقیم بر بهره‌وری نیروهای انسانی پروژه تاثیرگذار است.
یک تجهیز خوب می‌تواند مسیر پروژه را بسیار مطلوب پیش ببرد.
تجهیز کارگاه در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی دارای ابعاد مختلفی است. به عنوان مثال برای انجام امور اداری و دفتری می‌بایست حتماً اتاق یا اتاق‌هایی در محوطه کارگاه و یا در مجاورت آن ایجاد کنیم. همچنین برای کلیه مسائل مربوط به روشنایی، حرارتی و بهداشتی نیز می‌بایست امکانات و اقداماتی انجام شود.
تجهیز صحیح انبارهای پروژه نیز از اقداماتی است که می‌تواند از ضرر و زیان هنگفت مدیران پروژه کاسته و پروژه را سودده کند.
در حالت کلی تجهیز کارگاه ها را می‌توان شامل موارد زیر دانست:
- ساختمان‌های پشتیبانی و عمومی و بهداشتی
- محوطه سازی صحیح
- تجهیز انبار و یا انبارهای مربوط به پروژه
- راه‌های دسترسی
- راه‌های ارتباطی
- راه‌های انفرادی
- و…
مراحل تجهیز کارگاه در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی
برای تجهیز کارگاه‌ها در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی در ابتدا باید اطلاعات پروژه را به صورت کامل در اختیار داشته باشیم تا بتوانیم بر اساس این اطلاعات اقدام به طراحی و پیاده سازی کارگاه‌ها در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی کنیم.
از مهمترین اطلاعاتی که در تجهیز کارگاه‌ها در پروژه‌های ساختمانی و پیمانکاری به آن نیاز داریم می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- موضوع پروژه
- منابع و امکانات مورد نیاز پروژه
- برنامه و زمانبندی دقیق اجرایی پروژه
- منطقه جغرافیایی و اقلیم پروژه
- بودجه‌بندی پروژه
هر چقدر بتوانیم درباره جزئیات پروژه اطلاعات بیشتری داشته باشیم بی‌شک مسیر تجهیز پروژه بسیار آسان‌تر خواهد بود.
به عنوان مثال اگر ما در اقلیم مرطوب و بارانی قصد انجام پروژه‌ای را داشته باشیم باید در زمان تجهیز کارگاه به آن دقت فراوانی داشته باشیم وگرنه در روند پروژه دچار چالش‌های بسیاری خواهیم شد.
اهمیت طراحی در تجهیز کارگاه ها
پس از آنکه اطلاعات مختلف پروژه را به دست آوردیم حال می‌بایست اقدام به طراحی و پیاده سازی کارگاه‌ها در پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی کنیم.
چنانچه بخواهیم بدون طراحی اقدام به پیاده سازی کارگاه‌ها کنیم بی‌شک دچار چالش خواهیم شد پس بهتر است در ابتدا و قبل از راه اندازی کارگاه و تجهیز آن اقدام به طراحی کنیم.
در نظر داشته باشید که منظور از طراحی همان طراحی پلان اصلی تجهیز کارگاه می‌باشد. در این طراحی باید سعی شود که بخش‌های بسیار مهم پروژه کاملاً از هم تفکیک شوند.
به عنوان مثال به هیچ عنوان نباید بخش اداری با بخش انبار یا سرویس‌های بهداشتی و یا غذاخوری تداخل داشته باشد.
با تکنولوژی‌های امروزی استفاده از ساختمان‌های پیش ساخته و یا کانکس‌ها که دارای مراحل نصب و برچیدن راحت‌تری می‌باشند یکی از بهترین روش‌ها برای تجهیز کارگاه‌ها می‌باشد.
تمامی تلاش مدیران پروژه باید بر آن باشد که بتوانند کارگاه‌های پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی را به گونه‌ای تجهیز کنند که در زمان برچیدن آن دچار چالش نشده و با کمترین هزینه بتوانند کارگاه مورد نظر را حذف کنند.
مدیریت امور مالی در تجهیز کارگاه‌های پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی
در تمامی پروژه‌های پیمانکاری و ساختمانی مدیریت امور مالی از همان مرحله تجهیز کارگاه‌ها اهمیت خود را پیدا می‌کند زیرا عدم مدیریت صحیح امور مالی و اداری می‌تواند مسیر پروژه را دچار خطا کند.
در نرم‌افزار حسابداری پیمانکاری و ساختمان سازی ابنیه سافت امکانی به نام مراکز هزینه وجود دارد که مدیران پروژه می‌توانند با تعریف مرکز هزینه ای به نام تجهیز کارگاه کلیه هزینه‌های مربوطه که در این مرحله انجام می‌شود را در آن ثبت کنند.
