تعریف کلی
صورت وضعیت در فعالیت های پیمانی و پیمانکاری مبنای محاسبات است. به بیانی دیگر عامل شناسایی درآمد برای پیمانکار و همچنین عامل شناسایی هزینه برای کارفرما است.
صورت وضعیت برگه یا سندی است که کار یا خدمات انجام شده در مقطعی خاص به همراه مقدار و قیمت آن را مشخص می کند.
معرفی انواع صورت وضعیت
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم صورت وضعیت ها توسط پیمانکاران و بر اساس فعالیت های انجام شده جهت ارائه به کارفرما آماده می شود و در آن کلیه جزئیات فعالیت های انجام شده به همراه اسناد و مدارک ثبت می شود.
عموما صورت وضعیت ها به دو دسته اصلی زیر تقسیم می شوند :
– صورت وضعیت موقت
– صورت وضعیت قطعی
صورت وضعیت موقت به صورت دوره ای و در جریان انجام پروژه آماده و در اختیار کارفرما قرار می گیرد و صورت وضعیت قطعی هم در انتهای کار و با ریز محاسبات در اختیار کارفرما قرار می گیرد.
انواع دیگر
البته بعضی دیگر صورت وضعیت ها را به ۳ دسته صورت وضعیت های ماهانه و ماقبل آخر و آخر تقسیم می کنند که هر کدام دارای جزییات مربوط به خود می شود.
در نظر داشته باشید که مبالغ ثبت شده در صورت وضعیت ها به صورت علی الحساب می باشد و بعدا با رسیدگی و بررسی کامل ناظر پروژه به عنوان نماینده کارفرما قطعی می شود.
بعد از ثبت صورت وضعیت توسط پیمانکار و رسیدگی به آن توسط ناظر کارفرما صورت وضعیت تایید شده و آماده برای تسویه حساب می باشد.
اما این امکان وجود دارد که صورت وضعیتی بر اساس دلایل کاملا مختلفی از طرف کارفرما رد و نیاز به اصلاحات زیادی برای پذیرش آن باشد.
اجزای مختلف آن
صورت وضعیت ها دارای بخش های مختلفی هستند که می توانند بر اساس نوع پروژه ها متفاوت نیز باشند اما به صورت کلی هر صورت وضعیت شامل بخش های کلی :
۱-متره
متره عبارت است از محاسبه و اندازه گیری مصالح به کار رفته و مصرف شده در یک پروژه اجرا شده. افرادی که این محاسبات را انجام می دهند مترور نامیده می شوند.
۲-فرم ریز متره
بعد از متره کردن پروژه باید مقادیر به دست آمده را در جداول خاصی که در فرم هایی به نام فرم ریز متره هستند قرار دهیم.
۳-مالی
۴-خلاصه مالی
۵-خلاصه مالی کل
۶-پیوست ها
کسورات صورت وضعیت ها
عموما و در تمامی صورت وضعیت ها مبالغی به عنوان کسورات وجود دارد که کارفرمایان باید آنها را از صورت وضعیت ارسالی پیمانکار کسر و سپس اقدام به تسویه آن کند.
کسورات بیمه تامین اجتماعی
یکی از مهمترین کسوراتی که باید کارفرمایان در صورت وضعیت ها مدنظر قرار دهند کسورات بیمه تامین اجتماعی می باشد.
کلیه عواقب مربوط به عدم بیمه کارگران فعال در پروژه بر عهده کارفرماست و کارفرما تا زمان ارائه فرم مفاصا حساب تامین اجتماعی حق پرداخت کسورات بیمه تامین اجتماعی را به پیمانکار نخواهد داشت.
در انتهای پروژه پیمانکار مفاصا حساب تامین اجتماعی را به کارفرما تحویل داده و کسورات بیمه خود را دریافت خواهد نمود.
کسور پیش پرداخت
در تمامی پروژه ها عموما مبلغی در ابتدای پروژه برای تقویت بنیه پیمانکار به وی پرداخت می شود که این مبلغ هم عموما در طی ارائه صورت وضعیت ها از حساب پیمانکار کسر می شود.
کسور مالیات
مالیات به عنوان رکن اصلی حرکت در هر دولت و کشوری در تمامی پروژه ها نقش خود را ایفا می کند. بدین صورت که کلیه کارفرمایان موظفند درصدی از صورت وضعیت ارائه شده توسط پیمانکار را به عنوان مالیات صورت وضعیت محاسبه و سپس به حساب پیمانکار منظور نمایند.
نرم افزار حسابداری پیمانکاری
صورت وضعیت نویسی نیز از این رشد تکنولوژی دور نمانده است و روال نگارش و ارائه صورت وضعیت نسبت به سالیان گذشته بسیار بهروز شده است. در گذشته بدین صورت بود که فرم های خام صورت وضعیت کپی گرفته می شدند و در جریان پروژه و به مرور تکمیل و در اختیار کارفرما قرار می گرفتند.
استفاده از روش های قدیمی در تهیه صورت وضعیت ها مشکلات بسیاری داشت که از آن جمله می توان به اشتباه در محاسبات متره و مالی، عدم بایگانی صحیح بر اساس شماره صورت وضعیت ها، خطا در نگارش و سایر خطاها و اشتباهات اشاره نمود. استفاده از نرم افزار حسابداری و جایگزین شدن روش های مدرن به جای روش های قدیمی توانست تا حد بسیار زیادی جلوی این خطاها را گرفته و به پیش برد کار کمک بسیار زیادی داشته باشد.
نرم افزار حسابداری پیمانکاری ابنیه سافت
ما با مطالعه و بررسی روال کاری پیمانکاران و کارفرمایان توانستیم امکان صورت وضعیت ها را بهترین صورت ممکن برای کاربران فراهم آوریم.
با تعریف فهرست بها در ابتدا شروع کار با نرم افزار و در ادامه استفاده از ضرایب فهرست بها و … امکان ثبت صورت وضعیت ها برای کاربران فراهم است.