تخریب در ساختمان سازی | راهنمای گام به گام + تمامی نکات اجرایی

اهمیت تخریب در ساختمان سازی

تخریب در ساختمان سازی یکی از مراحل اساسی و اولیه در هر پروژه ساختمانی و ساخت و ساز است که قبل از گودبرداری و سایر مراحل و برای آماده‌سازی محل برای ساخت و ساز جدید صورت می گیرد.
این فرآیند می‌تواند شامل تخریب کامل ساختمان‌های قدیمی یا تغییر و اصلاح بخش‌هایی از ساختمان باشد.
یکی از مهمترین موارد و نکاتی که باید در فرآیند تخریب ساختمان به آن دقت شود رعایت نکات ایمنی و استانداردهای فنی است زیرا این مرحله در ساختمان سازی از آن دسته مراحلی است که می تواند خطرات بسیار زیاد و جبران ناپذیری برای کارگران پروژه ایجاد کند.
در این مقاله به بررسی کامل مراحل، نکات فنی و اجرایی تخریب در ساختمان سازی می‌پردازیم.

انواع روش‌های تخریب ساختمان

روش های تخریب در ساختمان سازی، بسته به نوع سازه و مصالح، همچنین موقعیت جغرافیایی کاملا متفاوت است.
روش های بسیاری برای تخریب در ساختمان سازی وجود دارد که در ادامه به رایج ترین این روش ها می پردازیم:

تخریب دستی

بهترین روش تخریب برای ساختمان های کوچک و یا ساختمان هایی که تخریب آن نیاز به دقت بیشتری دارد روش تخریب دستی است.
در این روش کارگران با استفاده از ابزارهای دستی به تخریب بخش های مختلف ساختمان می پردازند.
روش دستی عموما زمان بر است اما دقت بالایی دارد و کمترین آسیب را به ساختمان و سازه های اطراف وارد می آورد.

استفاده از ماشین آلات سنگین برای تخریب در ساختمان سازی

یکی از روش های دیگر برای تخریب در ساختمان‌ سازی استفاده از ماشین آلات سنگین است.
این روش معمولا برای ساختمان های بزرگ و سازه هایی که با مصالح سنگین مانند بتن و فولاد ساخته شده‌اند استفاده‌می شود.
در این روش از ماشین آلاتی مانند بیل مکانیکی، قیچی هیدرولیک، لودر، گوی فلزی و … استفاده می شود.

تخریب انفجاری

روش تخریب انفجاری یکی از روش های بسیار پیچیده تخریب در ساختمان‌ سازی است.
این روش برای ساختمان های بسیار مرتفع و بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. این روش نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و محاسبات مهندسی بالا دارد و برای مناطق شلوغ و پرجمعیت مناسب نیست.

استفاده از برش برای تخریب در ساختمان سازی

این روش برای سازه‌های سنگین مانند پل‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش، سازه با استفاده از ماشین‌آلات بزرگ برش و قطعات آن بلند و جدا می‌شوند.
این تکنیک به دلیل دقت بالا، برای تخریب سازه‌هایی که نیاز به حفاظت از بخش‌های اطراف دارند، کاربرد دارد.

مراحل اجرایی تخریب ساختمان

برای عملیات تخریب در ساختمان سازی باید مراحل بسیاری طی شود که در ادامه به مهترین آنها می پردازیم:

بررسی و برنامه ریزی

تخریب هم مانند سایر مراحل در ساختمان سازی، باید طبق یک بررسی دقیق و برنامه ریزی مدون صورت گیرد.
اطلاع از وضعیت ساختمان و محیط اطراف به همراه مطالعه دقیق نقشه های ساختمان و مصالح به کاررفته در آن از مهمترین اقدامات تیم تخریب قبل از شروع عملیات است.
شناسایی دقیق موقعیت تاسیسات آب و برق و گاز می تواند خطرات احتمالی را بسیار کاهش دهد.
مدیریت ضایعات نیز از مواردی است که باید دقت بسیاری در آن کرد.

قطع تأسیسات برق، گاز و آب قبل از شروع تخریب در ساختمان سازی

یکی از مهم‌ترین مراحل قبل از آغاز تخریب در ساختمان سازی، قطع کامل تأسیسات آب، برق و گاز است. عدم قطع درست این تأسیسات می‌تواند باعث ایجاد خطرات جدی مانند آتش‌سوزی یا انفجار و حتی برق گرفتگی شود.

ایجاد حصار و ایمن‌سازی محل

برای جلوگیری از ورود افراد غیرمجاز و حفاظت از اموال و افراد در اطراف محل تخریب، حصارهای ایمنی و علائم هشداردهنده باید در اطراف پروژه نصب شوند.
همچنین، در صورت وجود سازه‌های مجاور، تدابیری برای جلوگیری از آسیب به آن‌ها نیز باید در نظر گرفت.

شروع تخریب

با شروع فرآیند تخریب، بسته به روش انتخاب شده (دستی یا مکانیکی)، قسمت‌های مختلف ساختمان از بالا به پایین تخریب می‌شوند.
تخریب باید به صورت مرحله‌ای و کنترل‌شده انجام گیرد و از فرو ریختن ناگهانی سازه جلوگیری شود.
در این مرحله تیم تخریب باید تمامی حواس خود را برای حفظ ایمنی هر چه بیشتر جمع کنند تا جلوی خطرات احتمالی گرفته‌شود.

مدیریت و جمع‌آوری ضایعات هنگام تخریب در ساختمان سازی

پس از هر مرحله تخریب، ضایعات ساختمانی باید جمع‌آوری و به محل‌های مجاز انتقال پیدا کنند. تفکیک ضایعات به مصالح بازیافتی مانند فلزات و ضایعات غیرقابل استفاده می‌تواند به کاهش هزینه‌های حمل و نقل کمک کند.
البته در بسیاری از پروژه ها فرآیند تخریب در ساختمان سازی به پیمانکار تخریب سپرده می شود که دارای تیم کاملا حرفه ای با بیشترین بازده است.

نکات ایمنی در تخریب ساختمان

حفظ نکات ایمنی در فرآیند تخریب دارای اهمیت بسیار زیادی است که در ادامه به مهمترین راهکارهای آن می پردازیم

استفاده از تجهیزات حفاظتی

کارگران باید از تجهیزات حفاظتی مانند کلاه ایمنی، دستکش، کفش ایمنی و ماسک استفاده کنند. استفاده از لباس‌های بازتابنده نیز برای جلوگیری از حوادث در محل تخریب الزامی است.

مدیریت محیط اطراف

محیط اطراف ساختمان باید از نظر رفت‌وآمد افراد، وسایل نقلیه و ساختمان‌های مجاور کنترل شود. نصب علائم هشداردهنده و حصارهای ایمنی برای جلوگیری از ورود افراد غیرمجاز ضروری است.

مدیریت خطرات در زمان تخریب در ساختمان سازی

تخریب می‌تواند خطرات مختلفی مانند سقوط، انفجار یا پخش مواد خطرناک مانند گاز را به همراه داشته باشد. برای هر نوع خطر احتمالی باید تدابیر مناسبی تعبیه کرد.
حضور کارشناسان ایمنی در محل تخریب بسیار ضروری است که البته در بسیاری از پروژه ها این اتفاق صورت نمی گیرد.

بررسی پایداری سازه‌های مجاور حین تخریب در ساختمان سازی

در پروژه‌هایی که تخریب ساختمان نزدیک به سازه‌های دیگر انجام می‌شود، باید اطمینان حاصل شود که تخریب تأثیری بر پایداری سازه‌های اطراف نداشته باشد. اگر لازم است، سازه‌های مجاور باید با پشتیبانی مناسب محافظت شوند.

مدیریت امور مالی و حسابداری در مرحله تخریب ساختمان

مدیریت امور مالی و حسابداری مرحله تخریب در ساختمان سازی از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است، زیرا این مرحله معمولاً هزینه‌های زیادی مانند دستمزد کارگران، اجاره یا خرید ماشین‌آلات سنگین، هزینه‌های حمل و نقل ضایعات و مدیریت مواد بازیافتی را شامل می‌شود.
کنترل دقیق بودجه و برنامه‌ریزی مالی در این مرحله می‌تواند از بروز هزینه‌های اضافی یا مشکلات مالی در ادامه پروژه جلوگیری کند.
استفاده از یک نرم افزار حسابداری که به صورت کاملا دقیق بتواند هزینه های هر مرحله از ساختمان سازی مانند تخریب را محاسبه و در ادامه گزارشات قابل قبولی از آن در اختیار سازندگان قرار دهد دارای اهمیت بسیار زیادی است.
یکی از امکاناتی که در نرم افزار حسابداری ساختمان سازی ابنیه سافت وجود دارد مراکز هزینه است.
کاربرد مراکز هزینه در مدیریت امور مالی و حسابداری پروژه های ساختمانی و پیمانکاری از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است.
با استفاده از امکان مرکز هزینه کاربران به راحتی می توانند تمامی هزینه ها را در هر مرحله به راحتی محاسبه و از آنها گزارش گیری کنند.
از مهمترین امکانات نرم افزار حسابداری ساختمان سازی ابنیه سافت می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• قیمت نهایی ساختمان
• مدیریت سهام شرکا
• محاسبه قیمت هر متر مربع
• پیش فروش یا فروش واحدها
• کنترل موجودی مصالح مصرفی
• ثبت هزینه ها در مراکز هزینه
• محاسبه سود و زیان ساختمان
• داده های اولیه :
  گروه‌بندی و تعریف دقیق هزینه‌ها به همراه مراکز هزینه
  گروه‌بندی و تعریف کالا و مصالح مصرفی
  و سایر اطلاعات کلیدی برای مدیریت بهینه مالی پروژه‌ها