فسخ پیمان در پروژه های پیمانکاری – شرح دلایل و اقدامات

مهمترین موارد فسخ پیمان

فسخ پیمان می تواند دارای دلایل متفاوت و متنوعی باشد که در ادامه مقاله به بررسی مهمترین آنها می پردازیم.

تاخیر در تحویل کارگاه

طبق ماده ۲۸ شرایط عمومی پیمان کارفرما متعهد است که کارگاه را در بازه زمانی حداکثر ۳۰ روزه به پیمانکار تحویل دهد تا پیمانکار بتواند نسبت به تجهیز کارگاه ها اقدام نماید.

اگر پیمانکار کارگاه را با تاخیر تحویل بگیرد و این تاخیر از مهلت معینی بیشتر باشد، قرارداد فسخ می شود.

تاخیر در ارائه و پیشبرد برنامه زمانی

اگر پیمانکار در ارائه برنامه زمانی تفصیلی به مدت بیش از نصف مهلت تعیین شده جهت تسلیم، تاخیر داشته باشد قرارداد فسخ می باشد.

همچنین تاخیر در اتمام هر یک از کارهایی که در برنامه تفصیلی پیش بینی شده است نیز می‌تواند از دلایل فسخ قرارداد باشد.

تأخیر در تجهیز کارگاه

اگر کارفرما قسمتی از پیش پرداخت را که باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت کند، پرداخت کرده باشد، پیمانکار موظف به تجهیز کارگاه برای شروع عملیات است. هرگونه تاخیر در تجهیز کارگاه فراتر از مدت زمان معین در موافقتنامه باعث فسخ قرارداد می باشد.

تاخیر در شروع عملیات

تاخیر در شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از یک دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه، هر کدام که کمتر است باعث فسخ قرارداد می باشد.

حوادث قهری و فسخ پیمان

بروز حوادث قهری مانند جنگ سیل زلزله و سایر اتفاقات می تواند روند پروژه را دچار اختلال نماید .

اگر پس از رفع وضعیت قهری و ابلاغ شروع کار از سوی کارفرما ، پیمانکار پروژه را شروع نکند کارفرما میتواند قرارداد را فسخ نماید.

کارگاه بدون سرپرست

بدون سرپرست گذاشتن کارگاه یا تعطیل کردن کار بدون اجازه کارفرما می تواند از دلایل فسخ قرارداد باشد.

 البته در این باب قوانینی نیز وجود دارد که مدت زمان تعطیلی کارگاه اگر کمتر از ۱۵ روز باشد مشکلی ندارد.

عدم انجام دستور مهندس مشاور

ارائه خدمات مطالعاتی خاص و تحقیقات بنیادی را عموما مهندسین مشاور در پروژه ها انجام می دهند. به همین دلیل عدم انجام دستور مهندسین مشاور جهت اصلاح کارهای انجام شده معیوب، باعث فسخ قرارداد میشود.

حوادث خاص پیش آمده برای پیمانکار

پیمانکاران در طی اجرای پروژه درگیر مسائل بسیاری می شوند که گاهی این مسائل میتواند منوط به فسخ قرارداد توسط کارفرما شود.

انحلال شرکت پیمانکار یکی از این موارد است. اگر به هر دلیلی، چه اختلافات داخلی شرکت پیمانکار و یا هر مشکل دیگری شرکت پیمانکار منحل شود کارفرما میتواند قرارداد را فسخ نماید.

احتمال دارد توقیف ماشین آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی به گونه‌ای باشد که موجب توقف یا کندی پیشرفت کار شود. این حالت یکی دیگر از مواردی است که شاید طی اجرای پروژه گریبان‌گیر پیمانکار گردد.

به عنوان مثال ممکن است پیمانکار در روند بارگیری و ارسال مصالح قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت نکرده باشد و قانون خودروی وی را ضبط کرده باشد. بنابراین باید هرچه سریع تر نسبت به جایگزین کردن خودرو اقدام نماید.

کارفرما نباید در پرداخت دستمزد کارگران خود بیش از یک ماه تاخیر داشته باشد. به زبان ساده تر پیمانکار فقط مجاز به تاخیر یک ماهه در پرداخت دستمزد کارگران است. هرگونه تاخیر بیشتر از یک ماه می تواند قرارداد پروژه را فسخ نماید.

طبق قانون هرگونه پرداخت رشوه به عوامل کارفرما توسط پیمانکار باعث فسخ قرارداد می باشد.

همچنین اگر پیمانکار پیمان را به شخص ثالثی واگذار کرده باشد در این صورت نیز کارفرما میتواند قرارداد را فسخ نماید.

مطالعه بیشتر: اصطلاحات پیمانکاری – معنی عبارت‌های مهم و پرکاربرد پیمانکاری چیست؟

اقدامات فسخ پیمان

تا اینجای مقاله به بررسی دلایل مختلف که می تواند پیمان را به سمت فسخ شدن پیش ببرد پرداختیم. حال و در ادامه مقاله قصد داریم شما را با اقدامات فسخ پیمان آشنا کنیم.

در ابتدا کارفرما باید نظر خود را با ذکر مواردی که به استناد آن پیمانکار را مشمول فسخ می داند به پیمانکار ابلاغ کند.

در ادامه پیمانکار موظف است در مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ کارفرما و درصورتی که به دلایلی حاکی از عدم انطباق نظر کارفرما با موارد اعلام شده داشته باشد مراتب را به اطلاع کارفرما برساند.

اگر در این بازه زمانی پیمانکار هیچگونه اقدامی نکند کارفرما میتواند به راحتی و بدون احتیاج به انجام تشریفات قضایی پیمان را فسخ نماید.

البته ناگفته نماند که دلایل فسخ پیمان از سوی کارفرما باید طبق مواردی باشد که در ابتدای مقاله اعلام شد. همچنین تمامی آنها باید توسط هیئتی سه نفره تایید شود.

اقدامات اجرایی فسخ پیمان

بعد از این مراحل کارفرما موظف است کلیه تضامین انجام تعهدات و همچنین تضامین حسن انجام کار را ضبط و به حساب خزانه واریز نمایند.

 در ادامه تا قبل از اینکه پیمانکار طی بازه زمانی یک هفته ای اقدام به برداشت کارگاه و صورت برداری از کلیه مصالح و تجهیزات و ماشین آلات کند، کارفرما بایستی از تمامی آنها محافظت نماید.

همچنین اگر کارفرما تاسیسات و ساختمان های موقتی را که پیمانکار در کارگاه جهت پیشبرد اهداف پروژه احداث کرده است را نیاز داشته باشد، باید به قیمت نهایی آن با پیمانکار مربوطه تسویه حساب نماید.

حتی اگر کارفرما نیاز به ماشین آلات، ابزار و وسایل متعلق به پیمانکار که در حال حاضر در کارگاه موجود است داشته باشد می تواند با پرداخت اجاره آنها را در اختیار داشته باشد.

در این بین اگر پیمانکار به کارفرما بدهکار باشد میتوان با تهاتر تاسیسات و ساختمان ها و یا ابزار و ماشین آلات پیمانکار، حساب را تسویه نمود.

از تاریخ ابلاغ فسخ پیمان تا تاریخی که پیمانکار جهت صورت برداری از کلیه مصالح و تجهیزات نیاز دارد، نصف هزینه های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه به عهده کارفرما و نصف دیگر به عهده پیمانکار می باشد. در نظر داشته باشید که این مدت نباید بیشتر از سه ماه طول بکشد.

سخن پایانی

همانطور که متوجه شدید مدیریت یکی از مواردی است که برای پیمانکاران از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به زبان ساده پیمانکاران طی اجرای پروژه باید تمامی منابع خود را به بهترین صورت ممکن مدیریت کنند تا در ادامه پروژه دچار مشکل و یا فسخ نشود.

مدیریت مالی یکی از مهمترین موارد در روند اجرایی پروژه هاست.

اگر پیمانکاران از روال مالی هزینه ها، سود و زیان، مانده حساب ها، حقوق پرداختی به کارگران و یا امثال این موارد آگاه نباشند نمی‌توانند پروژه را به خوبی پیش ببرند که بی شک باعث عدم موفقیت آنهاست.

نرم افزار حسابداری پروژه ابنیه سافت

نرم افزار حسابداری پروژه ابنیه سافت پیمانکاران را جهت مدیریت امور مالی و تسهیل امور حسابداری شان کمک می کند. این نرم افزار به صورت کاملاً تخصصی می تواند پروژه های پیمانکاری را سامان دهی کند.

در این نرم افزار از تعریف پروژه و قراردادها و در ادامه تهیه صورت وضعیت و تسویه حساب ها به صورت کاملا تخصصی فراهم است.