برآورد هزینه اجرای پروژه یا کار – معرفی عوامل تعیین کننده و روش محاسبه

برآورد هزینه اجرای پروژه توسط پیمانکار

برآورد هزینه اجرای پروژه که موضوع این مقاله می باشد، به پارامترهایی بستگی دارد که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم. تمامی کارفرمایان برای عملیات اجرایی پروژه ها نیاز به انتخاب پیمانکار از طریق مناقصه دارند. بنابراین پیمانکاران با ارائه پیشنهاد قیمت خود به کارفرما می توانند پروژه را به دست آورند.

پس بر این اساس یکی از گام های مهم جهت به دست آوردن پروژه ها برآورد قیمت صحیح توسط پیمانکار است.

کلیه پیمانکاران باید قبل از برآورد قیمت، اطلاعات کافی در خصوص پروژه از جمله موارد زیر را به دست آورند:

• مشاور و کارفرمای پروژه
• چگونگی تامین بودجه پروژه توسط کارفرما
• چگونگی پرداخت ها در طول پروژه
• محل دقیق جغرافیایی اجرای پروژه
• همینطور کلیه اطلاعات لازم در مورد پروژه

 محل دقیق جغرافیایی اجرای پروژه

این مورد به عنوان اصلی ترین پارامتر در تعیین قیمت می باشد. پیمانکار باید از محل اجرای پروژه بازدید به عمل آورد. زیرا این مورد اگر از قبل پیش بینی نشود، در هنگام اجرای پروژه می تواند هزینه مضاعفی برای پیمانکار ایجاد کند.

پیمانکار می بایست پارامترهای بسیاری را در این بازدید بررسی نماید از جمله:

• چگونگی اجرای پروژه و مسائل و مشکلات مربوط به آن
• قیمت های واقعی مصالح در محل پروژه
• دستمزد نیروی انسانی در آن محل
• هزینه ساعتی ماشین آلات
• راه های دسترسی به منطقه
• چگونگی و محل تامین مصالح
• نحوه تامین برق، آب ،گاز، اینترنت ،مخابرات و سایر نیازهای روند پروژه
• محل استقرار کارگاه و نحوه اسکان نیروی انسانی
• شرایط آب و هوایی و فصلی

در این بین موارد بسیار دیگری هم وجود دارد که باید در بازدید از محل پروژه به تمامی آنها دقت کنیم. زیرا باعث میشود برآورد ما از بهای تمام شده پروژه بسیار دقیق تر شود. (در این مقاله مقصود از بهای نهایی همان بهای تمام شده می باشد.)

موارد دیگری که در برآورد قیمت پروژه دارای اهمیت می باشد، مانند:

• بیمه
• مالیات
• عوارض شهرداری
• عوارض گمرکی
• همینطور کلیه کسوراتی که بر عهده پیمانکار است

مهمترین روش ها در برآورد هزینه اجرای پروژه

بعد از بررسی کامل منطقه و همینطور نقشه های اجرایی و اسناد پیمان، پیمانکار به روشی معمول می تواند بهای نهایی پروژه را محاسبه نماید:

در این روش کلیه مقادیر مصالح مورد نیاز برای اجرای دقیق عملیات پروژه از روی نقشه های اجرایی برآورد می شود.

سپس و بر اساس قیمت های آنالیز شده و همینطور مقادیر کار به همراه ضریب پیشنهادی پیمانکار اقدام به محاسبه بهای تمام شده پروژه میکنیم.

ضریب پیشنهادی پیمانکار در واقع همان ضریب بالاسری با در نظر گرفتن سود پیمانکار است. اما فاکتورهای تعیین کننده ضریب بالاسری باید واقعی باشند و مقدار درصد این فاکتورها به نوع پروژه و مدیریت هر پیمانکار نیز بستگی دارد.

در ادامه به مهمترین فاکتورها در تعیین ضریب پیشنهادی پیمانکار جهت تعیین هزینه اجرایی و بهای هر پروژه می پردازیم.

سود پیمانکار در برآورد هزینه اجرای پروژه

به جرأت می‌توان گفت هدف اصلی تمامی پیمانکاران از اجرای پروژه ها کسب سود است.

اما این کسب سود باید به صورتی مد نظر قرار گیرد که بهای نهایی پروژه را از حدی بیشتر بالا نبرد.

به زبان ساده تر هرچه پیمانکار دنبال سود کمتری از پروژه باشد هزینه بالاسری یا همان ضریب پیشنهادی پیمانکار پایین تر آمده و در ادامه بهای تمام شده پروژه پایین می آید که خود باعث موفقیت در مناقصه می شود.

 به صورت معمول پیمانکاران سود خود را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد در نظر میگیرند.

هزینه دفتر مرکزی

بر اساس نوع پروژه و تعداد پرسنل دفتر مرکزی و همینطور تعداد پروژه ها درصدی به هزینه های بالاسری اضافه میشود.

این هزینه‌ها را می توان شامل هزینه های دفتر مرکزی از جمله اجاره، آب، گاز، تلفن و همینطور حقوق کلیه کارمندان دفتری دانست که تمامی آنها باید از محل پروژه تامین گردد.

به طور معمول این هزینه ها درصدی بین یک تا سه را به هزینه های بالاسری پروژه اضافه می کنند.

هزینه بیمه

کلیه پیمانکاران باید درصدی از مبلغ هر پروژه را چه عمرانی باشد یا غیرعمرانی، به عنوان حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی و بیمه واریز نمایند که مقدار این مبلغ به تناسب نوع پروژه متفاوت است. به عنوان مثال در پروژه‌های عمرانی معمولاً ۱/۶ درصد مبلغ کل پروژه به عنوان حق بیمه به سازمان بیمه واریز می گردد.

همینطور در پروژه های غیر عمرانی اگر پروژه با مصالح باشد حدود ۷ الی ۱۰ درصد مبلغ پروژه به عنوان حق بیمه پرداخت میشود. ولی اگر پروژه به صورت دستمزدی باشد حدود ۱۶.۷ درصد پروژه به عنوان حق بیمه به اداره تامین اجتماعی پرداخت می گردد.

هزینه مالیات

هر شرکت موظف است در پایان سال شمسی مجموعه دفاتر قانونی خود شامل دفتر روزنامه و کل و همینطور دفتر معین را از اداره ثبت شرکت‌ها دریافت و کلیه وقایع مالی را به روز در آن ثبت نماید.

اداره محترم امور مالیاتی بر اساس کلیه ثبت های صورت گرفته در این دفاتر که شامل دریافت‌ها و پرداخت‌ها، هزینه‌ها، درآمدها و سایر عملیات مالی است اقدام به محاسبه مالیات برای کارفرما یا پیمانکار می کند.

نکته بسیار مهم آن است که اگر دفاتر قانونی و ثبت مدارک به صورت صحیح و روزانه ثبت شود و با کلیه مدارک نیز منطبق باشد، آنگاه بر اساس سود مشخص در این دفاتر اداره دارایی مبلغی را به عنوان مالیات دریافت می کند. این در صورتی است که اگر کوچکترین مغایرتی در این دفاتر مشاهده شود دفاتر رد و مالیات به صورت علی الراس محاسبه می گردد.

معمولاً سه نوع مالیات بر کلیه شرکت‌ها تعلق میگیرد که شامل مالیات تکلیفی، مالیات شرکت و مالیات بر درآمد می باشد.

بر اساس نوع پروژه معمولاً بین ۵ تا ۱۷ درصد به عنوان هزینه مالیات به ضریب پیشنهادی پیمانکار اضافه می گردد.

هزینه مستمر کارگاه

این هزینه شامل هزینه‌های جاری کارگاه به غیر از حقوق پرسنل اجرایی است که شامل هزینه های مدیریت پروژه، تعمیرگاه، انبار، هزینه های غذایی، بهداشتی، هزینه رفت و آمد مدیران و مسئولان، هزینه تشریفات، هزینه دفتر فنی و هرگونه هزینه ای که در کارگاه برای اجرای عملیات و مدیریت کارگاه مورد نظر است، معمولاً درصدی بین ۲ تا ۱۳ را برای هزینه مستمر کارگاه در نظر میگیرند.

هزینه تهیه ضمانت نامه ها

شاید گمان کنیم تهیه ضمانت‌نامه‌ها هزینه چندانی برای پروژه نداشته باشد اما در نظر بگیرید که گذشت زمان و تورم مبلغی را که به عنوان ودیعه نزد بانک سپرده و امانت به حساب کارفرما واریز کرده ایم را بی ارزش می کند. پس معمولاً درصدی بین  0/2 تا ۲ درصد را در هر پروژه به عنوان هزینه تهیه ضمانت نامه ها در نظر میگیرند.

سایر هزینه ها در برآورد هزینه اجرای پروژه

معمولاً هزینه های دیگری نیز در روند اجرایی پروژه وجود دارد که بایستی در برآورد هزینه اجرای پروژه آن ها را لحاظ کرد. از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد که این هزینه ها در روند اجرایی پروژه بسیار تاثیر گذار هستند:

• هزینه کسور وجه الضمان
•  هزینه های پیش بینی نشده در پروژه
•  هزینه عوارض شهرداری
•  هزینه صندوق کارآموزی
•  هزینه نهضت سوادآموزی
•  هزینه عوارض معدن
•  هزینه سازمان نظام مهندسی

در ادامه و طی جدول زیر به صورت خلاصه شما را با هزینه ها و درصد های معمول آن آشنا می کنیم.

پروژه ها و امور مالی و حسابداری

همانطور که در این مقاله مشاهده کردید محاسبه بهای نهایی پروژه ها و یا به زبان ساده تر برآورد هزینه اجرای پروژه دارای پارامتر ها و متغیرهای بسیاری است. که عدم محاسبه صحیح هر کدام از آنها می تواند به روند مالی پروژه و در ادامه سود حاصله پیمانکار خدشه وارد نماید.

پیمانکاران باید بکوشند تا با محاسبه دقیق هر کدام از این پارامترها به بهترین حالت ممکن پروژه خود را مدیریت و در ادامه به سود خوبی نیز برسند.

مطالعه بیشتر: حسابداری پروژه های ساختمانی – بررسی مهم‌ترین موارد در حسابداری این پروژه ها

نرم افزار حسابداری پروژه ابنیه سافت

پیشرفت علم و تکنولوژی در همه زمینه ها خود را نمایان کرده است حسابداری و امور مالی نیز از آن دسته از علوم هستند که روز به روز دارای پیشرفت های بسیاری بودند. تکنولوژی نرم افزار حسابداری را می توان یکی از بروزترین تکنولوژی ها در علوم کامپیوتر دانست. نرم افزار حسابداری پروژه ابنیه سافت به عنوان یک ابزار بسیار ارزشمند در خدمت پیمانکاران و همینطور کارفرمایان قرار دارد تا بتواند آنها را در مسیر اجرای پروژه شان یاری نماید.

در نرم افزار حسابداری پروژه ابنیه سافت می توانید به تعداد نامحدود پروژه تعریف کنید. همچنین در ادامه با تعریف فهرست بها و همینطور ثبت صورت وضعیت، سایر هزینه‌ها و درآمدها، امور مالی و حسابداری خود را به بهترین صورت ممکن ثبت و در ادامه از آن گزارش گیری کنید.

نقش هوش مصنوعی در برآورد هزینه اجرای پروژه

هوش مصنوعی (AI) نقش مهمی در بهبود دقت و سرعت برآورد هزینه اجرای پروژه‌ها ایفا می‌کند. سیستم‌های مبتنی بر AI می‌توانند با تحلیل داده‌های گذشته، الگوهای هزینه را شناسایی کرده و به مدیران پروژه کمک کنند تا تخمین‌های دقیق‌تری از هزینه‌های مواد، نیروی کار و تجهیزات به دست آورند. علاوه بر این، هوش مصنوعی قادر است با پیش‌بینی نوسانات بازار و هزینه‌های متغیر مانند قیمت مصالح و هزینه‌های حمل و نقل، به کاهش ریسک‌های مالی کمک کند.