اهمیت سقف های اسکلت فلزی
سقف های اسکلت فلزی یکی از مهمترین اجزای سازه فلزی است که علاوه بر استحکام و پایداری، به طور مستقیم بر هزینه ها و سرعت ساخت نیز تاثیرگذار است. سقف ها بخشی از سازه هستند که فشار بسیار زیادی را تحمل می کنند و نقش مهمی در استحکام کلی ساختمان دارند. هر نوع سقفی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است و باید با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع کاربری ساختمان، ارتفاع، منطقه‌ی زلزله‌خیز و هزینه اجرا انتخاب شود.
در این مقاله، انواع سقف‌های متداول در اسکلت فلزی را بررسی خواهیم کرد و به جنبه‌های مثبت و منفی هر کدام می‌پردازیم تا بتوانیم در انتخاب بهترین نوع سقف برای پروژه‌ها تصمیم‌گیری دقیق‌تری داشته باشیم.
۱. سقف کامپوزیت در انواع سقف های اسکلت فلزی
سقف کامپوزیت یکی از سیستم های متداول در سقف های اسکلت فلزی است. به دلیل عملکرد مرکب فولاد و بتن در تحمل تنشهای وارده، این سیستم را کامپوزیت یا مرکب می نامند. در اجرای سقف کامپوزیت در اسکلت فلزی، ابتدا تیرهای فلزی نصب و سپس قالب‌بندی انجام می‌شود. میلگردها به‌صورت شبکه‌ای در داخل قالب قرار گرفته و بتن‌ریزی انجام می‌شود. بتن به‌عنوان یک ماده ترکیبی با فولاد، به سقف مقاومت کششی و فشاری بالایی می‌دهد. در سقف های کامپوزیت قالب فلزی، چوب چهارتراش، گوه و تخته روسی عناصر اصلی تشکیل دهنده هستند.
مزایا:
- کاهش وزن: به دلیل استفاده از ترکیبات مختلف، این سقف نسبت به سقف‌های تمام بتنی وزن کمتری دارد.
- سرعت اجرا: اجرای سریع به دلیل استفاده از تیرچه‌های پیش‌ساخته و بتن‌ریزی یکپارچه.
- کاهش لرزش: سقف‌های کامپوزیت به دلیل ترکیب فولاد و بتن در کاهش لرزش‌های ناشی از بارهای دینامیکی بسیار مؤثر هستند.
معایب:
- نیاز به قالب‌بندی: اجرای این نوع سقف به قالب‌بندی دقیق نیاز دارد که ممکن است فرایند اجرا را پیچیده کند.
- هزینه بالا: ممکن است هزینه اجرای سقف‌های کامپوزیت نسبت به برخی دیگر از گزینه‌ها بیشتر باشد.
کاربردها:
سقف‌های کامپوزیت در ساختمان‌های بلند، پارکینگ‌ها و پروژه‌هایی که نیاز به مقاوم‌سازی در برابر لرزش دارند، کاربرد دارند.
۲. سقف کرومیت در انواع سقف های اسکلت فلزی
سقف کرومیت از تیرچه‌های فلزی و بلوکهای سبک تشکیل می‌شود و از مزیت استفاده از فضای خالی بین تیرچه‌ها برای کاهش وزن سقف بهره می‌برد. جهت اجرای سقف کرومیت ابتدا تیرچه ها با توجه به طول دهانه و مطابق با نقشه های اجرایی ساخته می شوند. عموما ساخت تیرچه ها به دو صورت دستی و یا سفارشی در کارخانه ها صورت می پذیرد. در مرحله بعدی هم برای ایجاد تکیه گاه مناسب، نبشی های فولادی روی جان تیرهای اصلی جوش شده و تیرچه ها روی آن قرار می گیرد. پس از این مرحله بلوکهای سفالی و یا پانلهای یونولیت بین تیرچه ها قرار گرفته و در ادامه آرماتوربندی و بتن ریزی.
مزایای سیستم کرومیت در سقف های اسکلت فلزی :
- بدون نیاز به شمع‌بندی: در این سقف به شمع‌بندی نیاز نیست و این موضوع باعث سرعت بالاتر اجرا می‌شود.
- کاهش وزن: به دلیل استفاده از تیرچه و بلوکهای سبک، وزن سقف کاهش می‌یابد.
- مقاومت در برابر زلزله: این نوع سقف به دلیل ساختار سبک و مقاوم، در برابر زلزله عملکرد مناسبی دارد.
معایب:
- هزینه بیشتر نسبت به سقف‌های سنتی: مواد مورد نیاز برای ساخت سقف کرومیت ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد.
- نصب نیازمند دقت بالاست: در اجرای سقف کرومیت نیاز به دقت بالا و رعایت دقیق استانداردها وجود دارد.
کاربردها:
سقف‌های کرومیت بیشتر در ساختمان‌های با کاربری مسکونی و اداری مورد استفاده قرار می‌گیرند و مناسب پروژه‌هایی با ارتفاع‌های متوسط هستند.
چالش‌های اجرایی:
در عین حال، اجرای سقف کرومیت نیازمند نیروی کار ماهر است تا نصب تیرچه‌ها و بلوک‌ها با دقت انجام شود. هرگونه خطا در اجرا می‌تواند به کاهش مقاومت سقف منجر شود، که این مساله در مناطق زلزله‌خیز اهمیت بیشتری دار
مدیریت امور مالی و حسابداری در زمان اجرای سقف های اسکلت فلزی
در زمان اجرای سقف در پروژه‌های ساختمانی، مدیریت امور مالی و حسابداری اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند، زیرا به کنترل هزینه‌ها و اطمینان از مطابقت بودجه با هزینه‌های واقعی کمک می‌کند. برخی از اقدامات مالی و حسابداری در این مرحله عبارتند از:
۱. برآورد دقیق هزینه‌ها
در این مرحله، حسابداران و مدیران پروژه به بررسی دقیق هزینه‌های مرتبط با مصالح، نیروی کار، تجهیزات و حمل‌ونقل می‌پردازند. این برآورد باید شامل هزینه‌های غیرمنتظره احتمالی نیز باشد تا در صورت افزایش هزینه‌ها، پروژه دچار مشکل مالی و خدایی نکرده پروژه متوقف نشود.
۲. بودجه‌بندی دقیق
بودجه اجرای سقف ها در اسکلت فلزی باید با دقت بسیار تنظیم شود و به منابع مالی پروژه تخصیص داده شود.
این بودجه بندی باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که اجرای کار با استانداردهای کیفی و در زمان مقرر انجام شود. همچنین، بودجه‌بندی به جلوگیری از مصرف بی‌رویه منابع و ایجاد تأخیر کمک می‌کند.
۳. کنترل هزینه‌ها و انطباق با بودجه
در حین اجرای سقف در اسکلت فلزی، مدیران مالی باید از تطابق هزینه‌ها با بودجه مصوب اطمینان حاصل کنند. این شامل بررسی مداوم هزینه‌ها و ارزیابی انحرافات مالی می‌شود.
۴. ثبت و پیگیری تراکنش‌های مالی
تمامی تراکنش‌های مالی از جمله خرید مصالح، پرداخت حقوق نیروی کار و هزینه‌های اجرایی دیگر باید ثبت و پیگیری شوند. این ثبت مالی کمک می‌کند تا گزارش‌های مالی دقیقی تهیه شده و همچنین شفافیت مالی پروژه حفظ شود.
۵. تهیه گزارش‌های مالی و تحلیل‌ها
گزارش‌های مالی در مراحل مختلف اجرای سقف های اسکلت فلزی ارائه می‌شوند تا وضعیت مالی پروژه ارزیابی شود. این گزارش‌ها به مدیران پروژه کمک می‌کند تا بتوانند تصمیم‌گیری بهتری انجام دهند و از انحرافات مالی پیشگیری کنند.
۶. نظارت بر جریان نقدینگی
مدیریت مالی در این مرحله شامل کنترل جریان نقدینگی می‌شود. برای اجرای سقف، ممکن است هزینه‌های زیادی به‌صورت پیوسته و در بازه‌های زمانی مشخصی لازم باشد. از این رو، اطمینان از اینکه نقدینگی کافی برای پرداخت به تامین‌کنندگان و نیروی کار وجود دارد، بسیار مهم است.
یکی از بهترین ابزارهای مدیریت امور مالی و حسابداری پروژه های ساختمانی، نرم افزار حسابداری ساختمان سازی ابنیه سافت است که با ارائه امکاناتی کاملا تخصصی به عنوان دستیاری هوشمند در کنار سازنده ها می باشد. از مهمترین امکانات این نرم افزار می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- قیمت تمام شده ساختمان
- مدیریت سهام شرکا
- محاسبه بهای تمام شده هر متر مربع
- پیش فروش یا فروش واحدها
- کنترل موجودی مصالح مصرفی
- ثبت هزینه ها در مراکز هزینه
- محاسبه سود و زیان ساختمان
- و…
۳. سقف عرشه فولادی
اجرای سقف عرشه فولادی به دلیل سهولت و سرعت در اجرا و زیبایی نسبی نمای زیرین علیرغم قیمت بالاتر رو به افزایش است. ورقهای فولادی گالوانیزه، گلمیخ، فلاشینگ، آرماتور و بتن عناصر اصلی اجرای این نوع سقف هاست.
ویژگی‌های مقاومتی و کاربردی عرشه فولادی در سقف های اسکلت فلزی
سقف عرشه فولادی به دلیل وزن کم و مقاومت بالا در برابر بارهای دینامیکی، به‌طور گسترده در پروژه‌هایی با ارتفاع بلند و سازه‌هایی که به دوام بالا نیاز دارند، استفاده می‌شود. این نوع سقف همچنین قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی در طراحی دارد و برای پروژه‌های معماری خلاقانه مناسب است.
مزایا:
- کاهش مصرف مصالح: استفاده از ورقهای فولادی به عنوان قالب باعث کاهش مصرف فولاد و بتن می‌شود.
- سرعت بالا در اجرا: این سقف به دلیل ساختار خود بسیار سریع نصب می‌شود و به‌خصوص در پروژه‌های بزرگ، کارآمد است.
- استحکام و پایداری بالا: سقف عرشه فولادی به دلیل ترکیب ورق فولادی و بتن بسیار مستحکم است و در برابر زلزله عملکرد مناسبی دارد.
معایب:
- هزینه بالای ورقهای فولادی: استفاده از ورقهای فولادی ممکن است هزینه‌های اولیه را افزایش دهد.
- نیاز به تجهیزات خاص: برای نصب ورقهای فولادی به ابزارهای تخصصی نیاز است که ممکن است در پروژه‌های کوچک دردسرساز شود.
سخن پایانی در سقف های اسکلت فلزی
هر کدام از انواع سقف‌های اسکلت فلزی مزایا و معایب خود را دارند و بسته به نیاز و بودجه پروژه، می‌توانند بهترین گزینه انتخابی باشند. عواملی مانند هزینه، سرعت اجرا، مقاومت در برابر زلزله و شرایط آب‌وهوایی می‌توانند در تصمیم‌گیری تأثیرگذار باشند.
